Theo chuyên gia, thí sinh nên lựa chọn ngành nghề phù hợp với sở thích và đam mê của bản thân; không nên đi ngược sở thích, tính cách, năng lực.
Sở thích ngược chiều với kỳ vọng
Rất nhiều bạn học sinh cuối cấp đang đau đầu trong việc chọn trường, chọn ngành học phù hợp. Tuy nhiên không phải lúc nào ngành học bạn yêu thích lại phù hợp với định hướng của bố mẹ, của mọi người. Việc này khiến các bạn khó đưa ra quyết định bởi không muốn “trái lời” bố mẹ nhưng lại không muốn bỏ lỡ ngành học mình yêu thích.
Trong Chương trình tư vấn tuyển sinh – hướng nghiệp 2021 được tổ chức bởi báo Tuổi trẻ, một bạn học sinh lớp 12 đặt câu hỏi: “Không chỉ riêng em mà rất nhiều bạn đều mong muốn có được một công việc ổn định hơn là chọn công việc theo sở thích. Trong những năm tới, ngành nào là lý tưởng nhất?”.
Phó hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn (ĐH Quốc gia TP.HCM) – TS Phạm Tấn Hạ trải lòng với một người ở tuổi 17, 18 cần phải biết ước mơ, có hoài bão và có khát vọng.
“Nếu tôi là các bạn bây giờ, tôi sẵn sàng chấp nhận mọi thứ để lựa chọn công việc theo sở thích và đam mê của chính mình. Tôi sẽ làm giàu bằng chính năng lực, sở thích. Khi các bạn làm việc mình yêu thích, các bạn mới dễ thành công, thậm chí có thể hãy chấp nhận thất bại để thành công.
Tôi khuyên bạn là một người trẻ phải dám làm, dám chịu. Người trẻ nên lựa chọn công việc theo sở thích, phù hợp với năng lực của chính mình, phải luôn nỗ lực, phấn đấu để vươn lên và đi đến thành công”, Tiến sĩ Phạm Tấn Hạ cho hay.
Nguyên tắc chọn ngành học
PGS.TS Trần Thành Nam, Chủ nhiệm Khoa các Khoa học Giáo dục, Đại học Giáo dục (Đại học Quốc gia Hà Nội) chia rẻ quan điểm: Một số bạn học sinh đang chọn ngành nghề cho tương lại một cách cảm quan, chỉ dựa vào năng lực học tập, trào lưu, vì lý do kinh kinh tế hoặc những nghề được xã gội trọng vọng. Ngoài ra việc dành ít thời gian để tìm hiểu cùng với tư tưởng học gì cũng được miễn là đỗ đại học cũng khiến học sinh đưa ra những lựa chọn sai lầm.
Cũng theo TS Trần Thành Nam, khi chọn sai ngành học, con người sẽ không phát huy được hết năng lực, tố chất của mình trong học tập và công việc, giảm năng suất và hiệu quả lao động. Từ đó gây ra tâm lý chán nản, thất vọng, đánh mất sự tự tin và động lực của bản thân.
Có một vài nguyên tắc để chọn ngành nghề mà các bạn học sinh cuối cấp cần chú ý như chỉ nên chọn ngành nghề phù hợp với sở thích và đam mê của bản thân chứ không nên chọn nghề mà bản thân không đáp ứng đủ điều kiện về sở thích, tính cách và năng lực.
Mỗi em chỉ nên chọn những công việc phù hợp với sở thích và đam mê của bản thân, chọn nghề đáp ứng được giá trị của bản thân là quan trọng và có ý nghĩa.
Ngoài những định hướng trên, PGS Trần Thành Nam cũng cho rằng các bạn trẻ có thể sử dụng hiệu quả các trắc nghiệm đã được chứng minh có hiệu quả bằng các công bố khoa học kết hợp tư vấn trực tiếp của các chuyên gia tư vấn học đường, hướng nghiệp.
>>> Tìm hiểu tất cả ngành nghề hiện nay
Bước 1: Tôi thích loại công việc nào?
Liệt kê những nghề mà bạn biết và quan tâm. Lý tưởng nghề nghiệp: cơ hội thăng tiến, môi trường làm việc, thu nhập, giờ làm việc, đặc điểm công việc hấp dẫn, uy tín xã hội. Sau đó, liệt kê các ưu tiên nghề nghiệp.
Bước 2: Tôi phù hợp với ngành nghề nào?
Để tìm hiểu yêu cầu của từng công việc (năng lực, tính cách, điều kiện làm việc…), bạn có thể tham khảo mục tuyển dụng của các báo, tạp chí để tìm ra điểm chung giữa yêu cầu công việc và khả năng đáp ứng yêu cầu. Kính thưa.
Bước 3: Tôi chọn nghề gì?
Nghề nghiệp yêu thích, nội dung công việc, điều kiện làm việc, giá trị có ý nghĩa đối với bản thân, cơ hội – năng lực chuyên môn của bản thân có thể đáp ứng, sức khỏe, khả năng học tập, điều kiện gia đình.
Bước 4: Tôi nên học ở đâu?
Nghề đó thuộc lĩnh vực nào; trường nào có đào tạo lĩnh vực đó. Lập danh sách ưu tiên các trường công lập; dân lập; điểm chuẩn; chỉ tiêu tuyển sinh, danh tiếng; uy tín (thời gian thành lập, thành tích); thời gian đào tạo (đại học, cao đẳng, trung cấp); địa điểm đào tạo (gần nhà, xa nhà). Tìm hiểu danh sách tất cả các trường đại học trên cả nước để lựa chọn ngôi trường phù hợp với năng lực cũng như nguyện vọng của bản thân.
Discussion about this post